Prof. dr hab. Andrzej Stelmach jest Dziekanem Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa w Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Obecnie jest zatrudniony na stanowisku profesora nadzwyczajnego. Kieruje Zakładem Systemów Politycznych. Jest wiceprezesem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych. Jest członkiem Komitetu Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk. Od wielu lat jest redaktorem naczelnym Środkowoeuropejskich Studiów Politycznych, oraz członkiem rad naukowych kilkunastu krajowych i zagranicznych czasopism naukowych. Dzięki uprzejmości Profesora mieliśmy okazję rozmawiać z nim na temat Wydziału, którym kieruje na poznańskim renomowanym uniwersytecie. Rozmowę z Profesorem przeprowadził red. Dominik Górny.

Redakcja: Panie Profesorze, jeżeli Pan pozwoli, najpierw zapytam o kierowany przez Pana Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa: Jak by Pan scharakteryzował swój Wydział? Co uważa Pan za wizytówkę Wydziału?

Prof. Andrzej Stelmach: Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa to przede wszystkim wysoko wykwalifikowana, kompetentna i przyjazna kadra naukowa. Oferujemy studentom nie tylko zajęcia teoretyczne, ale znaczna część oferty dydaktycznej ma charakter praktyczny. Ponad połowa zajęć jest prowadzona przez wysokiej klasy specjalistów, którzy pracują na co dzień poza Uniwersytetem a z naszymi studentami prowadzą zajęcia praktyczne. Bardzo duża liczba godzin obowiązkowych praktyk bardzo sprzyja doskonaleniu przez studentów swoich umiejętności i zwielokrotnia ich szanse na rynku pracy po studiach. Wielu naszych studentów znajduje zatrudnienie już w trakcie studiów. 

Bardzo dobra atmosfera panująca w relacjach międzyludzkich, jest kolejną wizytówką naszej społeczności. Procentuje ona wspólnymi przedsięwzięciami realizowanymi przez pracowników i studentów. Buduje więzi zarówno pomiędzy pracownikami przy badaniach naukowych jak i pomiędzy studentami przy realizacji ich projektów dydaktycznych, społecznych czy kulturalnych.

I wyróżnik trzeci, to wręcz „nadaktywność” całej społeczności Wydziału. Dotyczy ona zarówno badań naukowych i popularyzacji ich wyników, jak i różnorodnej, często zaskakującej, pomysłowości studentów. Zgadzamy się na realizację najdziwniejszych pomysłów, jeżeli tylko młodzież ma ochotę.  Ta społeczna pasja i aktywność studentów jest naszą dumą i znakiem rozpoznawczym Wydziału.

Redakcja: Jak zmienia się oferta dydaktyczna Wydziału?

Prof. Andrzej Stelmach: Oferta dydaktyczna zmieniła się w sposób istotny. Rozpoczynaliśmy z dwoma kierunkami studiów: politologią i dziennikarstwem. Dość szybko z politologii wyłonił się trzeci kierunek, czyli stosunki międzynarodowe, a następnie bezpieczeństwo narodowe, które dziś cieszy się największą popularnością wśród studentów. Naszym najnowszym kierunkiem, istniejącym od pięciu lat, jest zarządzanie państwem. W poprzednim roku akademickim uruchomiliśmy studia drugiego stopnia zarządzanie państwem w języku angielskim. Obecnie prowadzimy trzy kierunki w języku angielskim – poza zarządzaniem państwem są to jeszcze stosunki międzynarodowe i dziennikarstwo i komunikacja społeczna. Pozyskaliśmy dwa granty na prowadzanie studiów w języku angielskim. W ramach tych projektów finansujemy stypendia dla najlepszych kandydatów zarówno z Polski, jak i z zagranicy.

Na Wydziale w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym studiuje prawie cztery tysiące studentów. Oferujemy studia licencjackie, magisterskie i doktoranckie. Naszą chlubą są bardzo zaangażowani i aktywni naukowo i społecznie studenci. Na Wydziale bardzo sprawnie działa Rada Samorządu Studentów oraz liczne koła naukowe. Zawsze możemy liczyć na inicjatywność, kreatywność i pomoc studentów w przeróżnych sferach działania.

Zaangażowanie studentów w życiu Wydziału jest powodem do mojej osobistej satysfakcji i dumy. Odwdzięczamy się im tak jak potrafimy. Wspieramy nawet najodważniejsze projekty zgłaszane przez studentów. Jesteśmy im też pomocni przy załatwianiu spraw bytowych, naukowych i życiowych. Nie bez powodu pracownicy administracji Wydziału corocznie uzyskują przyznawany przez studentów Uniwersytetu laur Przyjazny Dziekanat. Od lat nie schodzimy z podium.

Redakcja:  Jaka jest infrastruktura Wydziału?

Prof. Andrzej Stelmach: To jest kolejny powód do dumy. Pracujemy w bardzo nowoczesnym i przyjaznym ludziom obiekcie. Spełnia on nie tylko funkcje dydaktyczne. Mamy nowoczesne, bardzo dobrze wyposażone sale dydaktyczne, studio telewizyjne i radiowe, sale komputerowe z najnowocześniejszym sprzętem i oprogramowaniem. Zajęcia są więc prowadzone w komfortowych warunkach. Wspólnie z samorządem studentów dbamy o estetyczny, ale również praktyczny i przyjazny studentom wystrój Wydziału. Przyjazna atmosfera panuje również w naszej bardzo dobrze wyposażonej bibliotece.

Wydział jest otwarty, również w sensie dosłownym, na współpracę zewnętrzną. Nie ma tygodnia, aby w naszej przestrzeni nie odbywały się przedsięwzięcia organizowane z naszymi partnerami, a tych jest naprawdę bardzo dużo. Chętnie gościmy przedstawicieli świata nauki, sztuki, dziennikarzy, twórców, ale także polityków czy biznesmenów. W naszym obiekcie praktycznie nieustannie są prezentowane dzieła sztuki i wystawy.

Studenci znaczną część zajęć odbywają poza siedzibą Wydziału. Współpracujemy z ośrodkami telewizyjnymi (PTV, WTK, TW, STK, Studiem filmowym UAM i UAM TV) i radiowymi, Komendą Wojewódzką i Miejską Policji, wojskiem i Państwową Strażą Pożarną. Studenci odbywają praktyki w firmach działających na terenie Poznania i całego województwa.

Redakcja: Jakie są główne osiągnięcia Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa w ostatnim okresie?

Prof. Andrzej Stelmach: Najważniejsze osiągnięcia Wydziału są związane z realizacją dwóch podstawowych funkcji: naukowej i dydaktycznej. W zakresie tej pierwszej możemy poszczycić się znacznym wzrostem liczby publikacji naukowych naszych pracowników oraz uzyskanymi grantami na prowadzenie badań. Do sukcesów zaliczyć możemy pozyskanie środków na wspieranie wysokiej  jakości w nauczaniu i badaniach w obszarze studiów dotyczących Unii Europejskiej. Na Wydziale funkcjonują dwie Katedry Jean Monnet oraz Jean Monnet Module. Są to projekty w ramach konkursów ogłoszonych przez Komisję Europejską. Szczególnym powodem do dumy jest uzyskanie w 2018 r. Centr of Excellence w ramach Katedr Jean Monnet.
Ogólna ocena Wydziału zamyka się w kategorii A, a więc najwyższej w naszej dyscyplinie, przyznanej po ostatniej parametryzacji przez Ministra Nauki i Szkolnictwa

Redakcja: Jakie jeszcze interesujące projekty są podejmowane na Wydziale? 

Prof. Andrzej Stelmach: Obecnie realizujemy kilka grantów międzynarodowych i kilkadziesiąt krajowych, w których pełnimy rolę wykonawców lub współwykonawców. Dzięki uczestniczeniu w międzynarodowych konsorcjach możemy ubiegać się o kolejne granty. Łącznie od 2015 roku otrzymaliśmy prawie 35 mln zł – są to granty finansowane z MNiSW, NCBR i NCN. Są to w większości projekty badawcze.

Ważnym projektem, wpisującym się z kolei w realizację trzeciej misji Uczelni, którego realizacja rozpoczęła się w 2016 r. jest „Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu uniwersytetem partycypacyjnym - rozwój modelu współpracy uczelni z otoczeniem społeczno-gospodarczym" w ramach programu „Dialog" o wartości 1 277 tys. zł. Głównym celem projektu jest poszukiwanie sposobu komunikowania się Uniwersytetu z jego otoczeniem po to, aby uczelnia jak najlepiej wypełniała swoje funkcje dydaktyczne, naukowe i kulturalne. Realizujemy wiele projektów, których celem jest uzyskanie lepszej pozycji studentów na rynku pracy. Znajdują się wśród nich granty stażowe, np. Pomost na rynek pracy. Obecnie trwa jego trzecia edycja. Na podstawie grantów stażowych finansujemy studentom staże w przedsiębiorstwach, a są to bardzo atrakcyjne kwoty. Warto dodać, iż duża liczba osób uczestniczących w tych projektach znajduje zatrudnienie na stałe w miejscach odbywania stażu.

Kolejnymi interesującym projektem są Laboratorium Innowacji Społecznych oraz Model Science Shop. Przedsięwzięcia te są dedykowane studentom. Mają na celu wykształcenie określonych umiejętności, które ułatwią studentom roczników dyplomowych (3. i 5. rok) wejścia na rynek pracy. Program LIS jest nowatorski, odwołuje się do idei innowacji społecznych, czyli nowych, interdyscyplinarnych rozwiązań istniejących problemów społecznych zorientowanych na tworzenie nowych relacji, modeli, usług społecznych i form przedsiębiorczości i tym samym polepszanie jakości życia. W ramach programu Science Shop finansowanego przez Ministerstwo Rozwoju, podjęliśmy działania zmierzające do utworzenia pierwszego w Polsce Science Shop-u. Jesteśmy pierwszym ośrodkiem w Polsce, który wprowadza tego typu projekt. W skrócie, polega on na pisaniu prac dyplomowych na zamówienie zewnętrzne i zakłada ich interdyscyplinarność. Prace te będą miały charakter wdrożeniowy. Ze względu na swoją innowacyjność i atrakcyjność projekt wzbudził duże zainteresowanie pracowników i studentów.

Dziękujemy za rozmowę
Dominik Górny

____________________

Prof. UAM, dr hab. Andrzej Stelmach, - Dziekan Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa. Ukończył z wyróżnieniem i Medalem UAM studia magisterskie w zakresie politologii na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. W Instytucie Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM uzyskał stopień doktora i doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce. Obecnie jest zatrudniony na stanowisku profesora nadzwyczajnego. Kieruje Zakładem Systemów Politycznych. Pełni funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych. Jest członkiem Komitetu Nauk Politycznych Polskiej Akademii Nauk.  Od wielu lat jest redaktorem naczelnym Środkowoeuropejskich Studiów Politycznych, wydawanych przez WNPiD UAM oraz członkiem rad naukowych kilkunastu krajowych i zagranicznych czasopism naukowych. Wypromował czterech doktorów i jest promotorem w kilku kolejnych przewodach doktorskich. Był recenzentem w kilkudziesięciu przewodach doktorskich i habilitacyjnych.  

15 kwietnia 2019 roku, prof. dr hab. inż. Tomasz Łodygowski, Rektor Politechniki Poznańskiej został uhonorowany tytułem Doktora Honoris Causa Politechniki Kijowskiej im. Igora Sikorskiego na Ukrainie. Narodowy Uniwersytet Techniczny Ukrainy – Politechnika Kijowska im. Igora Sikorskiego, historycznego twórcy i konstruktora samolotów oraz helikopterów, założona została w roku 1898 przez ostatniego Cara Rosji Mikołaja II, to prestiżowa, znakomita uczelnia historycznie związana przez jej naukowców – Polaków, z nauką polską w Macierzy. Trwające kontakty Politechniki Poznańskiej z Politechnika Kijowską, współpraca obu uczelni i naukowców tych uczelni, to znakomity przykład nowoczesnej wymiany naukowej w skali ponad narodowej, to wzór dla świata, który powinien zrozumieć, że to nauka jest jego przyszłością i przyszłością całej ludzkości. (Na zdjęciu: Doctor Honoris Causa – rektor Politechniki Poznańskiej, prof. dr hab. inż. Tomasz Łodygowski –z lewej, z rektorem Politechniki Kijowskiej im. Igora Sikorskiego na Ukrainie - Michaiłem Zgurowskim  w chwilę po otrzymaniu  honorowego doktoratu ).      

Tytuł Doctor Honoris Causa dla rektora Politechniki Poznańskiej to wielkie i ważne wydarzenie naukowe. Rektor Tomasz Łodygowski - w 1974 ukończył studia na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Poznańskiej. Na tej samej jednostce uzyskiwał stopnie doktora w 1982 i doktora habilitowanego w 1997 (w oparciu o rozprawę Theoretical and numerical aspect of plastic strain localization). W 2005 otrzymał tytuł profesora nauk technicznych. Zawodowo związany z macierzystą uczelnią, doszedł do stanowiska profesora w Instytucie Konstrukcji Budowlanych. Objął m.in. stanowisko kierownika Zakładu Komputerowego Wspomagania. W latach 2002–2008 pełnił funkcję prorektora tej uczelni. W 2012 został wybrany na stanowisko rektora Politechniki Poznańskiej. W 2016 uzyskał reelekcję na kolejną czteroletnią kadencję. (Na zdjęciu Rektor Politechniki Poznańskiej w czasie okolicznościowego wykładu.)

W czasie Jego kariery naukowej, prof. dr hab., inż. Tomasz Łodygowski był stypendystą Fundacji Fulbrighta w Northwestern University (1986–1988) oraz Fundacji im. Aleksandra von Humboldta w Universität Hannover (1992–1994). W pracy naukowej specjalizuje się m.in. w zagadnieniach mechaniki komputerowej konstrukcji. Uzyskiwał członkostwo w Komitecie Mechaniki Polskiej Akademii Nauk oraz w Central European Association for Computational Mechanics. Współtworzył Polskie Towarzystwo Metod Komputerowych Mechaniki. Odznaczony jest Srebrnym Krzyżem Zasługi (2001) oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2013). (Na pamiątkowym zdjęciu: Doctor Honoris Causa – rektor Politechniki Poznańskiej, prof. de hab., inż. Tomasz Łodygowski w otoczeniu naukowców Politechniki Kijowskiej po zakończeniu uroczystości.) .    



 

W Uniwersytecie Białostockim nasz wybitny ekonomista -  Prof. dr hab. Marian Gorynia, w dniu 24 kwietnia  2019 roku odebrał tytuł Doctor Honoris Causa nadany Mu przez władze tej uczelni, w uznaniu Jego wkładu do nauki polskiej i światowej. Prof. dr hab. Marian Gorynia, prof. zw. UEP, w latach 2008 - 2016 rektor Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, jest ekonomistą,  jednym z czołowych naukowców - badaczy gospodarki międzynarodowej oraz konkurencyjności. Profesor Marian Gorynia bada uwarunkowania, przejawy i efekty funkcjonowania przedsiębiorstw w różnych systemach gospodarczych, w szczególności w realiach polskiej gospodarki centralnie administrowanej, a także w okresie transformacji i budowania rozwiniętej gospodarki rynkowej. Wśród wymienionych wyróżniają się mezoekonomiczne uwarunkowania zachowań przedsiębiorstw.  Jego dorobek jest imponujący: artykuły naukowe i popularnonaukowe, książki, eseje, zapełniają potężną bibliotekę. A nazwisko Profesora ma wysoką markę w środowisku europejskich i  światowych ekonomistów. (Na zdjęciu Doctor Honoris Causa – prof. dr hab. Marian Gorynia prezentuje otrzymany Dyplom potwierdzający ten nadany Mu tytuł ).

Marian Gorynia ( ur. 7.10.1956 ) jest doktorem  habilitowanym, profesorem zwyczajnym Akademii Ekonomicznej w Poznaniu. Absolwent wydziału Ekonomiki i Organizacji Handlu Zagranicznego tejże Akademii, prof. Gorynia specjalizuje się w zagadnieniach biznesu międzynarodowego. Doktoryzował się w roku 1985, w 1995 uzyskał habilitację, a w roku 2000 otrzymał tytuł profesora nauk ekonomicznych. W latach 1999-2002 profesor Marian Gorynia pełnił funkcję prodziekana Wydziału Zarządzania  Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, a w roku 2002 został w tej uczelni prorektorem do spraw Nauki i Współpracy z Zagranicą. (Na zdjęciu Dyplom tytułu Doctor Honoris Causa, jaki otrzymał pro. dr hab. Marian Gorynia ).

Prof. Marian Gorynia odbył liczne staże naukowe zagranicą. We Francji: uniwersytet w Lyonie, Instytut Administracji Przedsiębiorstw - staż naukowy, wykłady na temat funkcjonowania handlu zagranicznego w krajach RWPG oraz udział w programie doktoranckim na temat strategii przedsiębiorstw w handlu międzynarodowym, 1987; Uniwersytet Nauk Społecznych w Tuluzie, wyjazd konsultacyjny, 1991; Insitut de Gestion des Enterprises w Rennes, wyjazd konsultacyjny, 1997. W Wielkiej Brytanii: Buckinghamshire College of Higher Education, staż naukowo – badawczy,1990; Trent University Nottingham, wyjazdy konsultacyjne, 1991-1992. W Hiszpanii, Portugalii: w wyższych szkołach biznesu w Barcelonie i  Lizbonie. W latach 1997, 1998 i 1999 prof. Marian Gorynia odbył pobyty studyjne w Uniwersytecie Georga Augusta w Getyndze.

Prof. Marian Gorynia jest członkiem wielu stowarzyszeń naukowych, m.in. Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego; European International Business Academy oraz International Management Development Association. Jest też laureatem prestiżowych nagród naukowych. Prof. Marian Gorynia wypromował wielu doktorów nauk, recenzował wiele prac doktorskich i habilitacyjnych. Jest autorem około 200 publikacji, w tym ponad 10 książek naukowych, dziesiątek ekspertyz, a także licznych publikacji okazjonalnych. (Tradycyjnie naukowiec otrzymujący tytuł Doctor Honoris Causa wygłasza okolicznościowy wykład. Na zdjęciu prof., dr hab. Marian Gorynia w czasie wykładu w Uniwersytecie w Białymstoku. ).  

Najnowsza książka prof. Mirosława Matyi pt. "Utopia or Chance. Direct Democracy in Switzerland, Poland, and Other Countries" to monografia na temat dysfunkcjonalności polskiej demokracji i realnych możliwościach wprowadzenia do procesu polityczno-decyzyjnego w Polsce instrumentów oddolno-demokratycznych: referendum, inicjatywy obywatelskiej oraz weta obywatelskiego. Krytyki sposobu rządzenia w Polsce nie brakuje! Mało kto podaje jednak receptę na sprawniejsze, lepsze i skuteczne funkcjonowanie polskiego systemu polityczno-decyzyjnego. Profesor Mirosław Matyja w swojej najnowszej publikacji - nazywa rzeczy po imieniu - podając konkretne przyczyny nieudolności funkcjonowania państwa polskiego. Autor przedstawia jednocześnie pragmatyczne sposoby uzdrowienia chorego systemu politycznego w Polsce, a to dzięki wprowadzeniu wybranych instrumentów demokracji oddolnej na wzór szwajcarski: referendum, inicjatywy obywatelskiej i weta obywatelskiego.

Niniejsza książka analizuje namiastki demokracji bezpośredniej w III Rzeczpospolitej, a więc tego typu demokracji, w której rzeczywistym suwerenem powinien być obywatel. Celem publikacji jest pokazanie Czytelnikowi, że demokracja oddolna w Polsce jest niestety fikcją i w praktyce jest sterowana odgórnie. Monografia powinna pomóc Czytelnikowi w zrozumieniu złożonej problematyki ciągle jeszcze młodej polskiej (semi)demokracji, i odpowiedzieć na coraz częściej zadawane pytanie: co i jak należałoby zmienić w ramach polskiego systemu politycznego, aby obywatele stali się jego rzeczywistym suwerenem? Czytając tą przystępnie napisaną książkę nie zapominajmy o jednym: współrządzenie państwem przez obywateli dla obywateli, to nie jałmużna od rządzących dla rządzonych, lecz demokratyczne prawo suwerena, czyli obywateli.

W pierwszej części książki autor opisuje szczegółowo funkcjonowanie szwajcarskiego systemu politycznego, opartego jak wiadomo na demokracji oddolnej, czyli tej najbardziej zbliżonej obywatelom. Mirosław Matyja podaje również przykłady stosowania instrumentów oddolno-demokratycznych w państwach, które stosują, na co dzień demokracje parlamentarną, niemniej jednak “wspomagają” proces decyzyjny narzędziami typowymi dla demokracji bezpośredniej, a więc w pierwszym rzędzie referendum. Mowa tu o Austrii, Holandii i Słowenii.

W drugiej części książki autor podjął trudne wyzwanie, opisując precyzyjnie możliwości wprowadzenia instrumentów demokracji bezpośredniej w naszym państwie. W tej części opisane zostały propozycje zmian Konstytucji RP, które są niezbędne dla umożliwienia obywatelom/suwerenowi współdecydowania w ważnych dla nich sprawach.

Mirosław Matyja, autor książki „Polska Semidemokracja” zwraca się też do angielskojęzycznych czytelników. Od momentu publikacji monografii 8 marca 2019, książka ta ukazała się w księgarniach, w co najmniej 10 krajach - od USA poprzez Finlandię, Indie, po Australię. Co ciekawe albo symptomatyczne, jak na razie monografia ta nie jest dostępna w żadnej polskiej księgarni. Znana w Polsce reguła powtarza sie: o nas bez nas.(Źródło: Dziennik Polonijny)
_____________________

Mirosław Matyja – politolog, ekonomista i historyk. Absolwent Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i Uniwersytetu w Bazylei. Doktorat w dziedzinie nauk ekonomicznych w Université de Fribourg w Szwajcarii w 1998 r., w dziedzinie nauk humanistycznych w Polskim Uniwersytecie Na Obczyźnie PUNO w Londynie w 2012 r. oraz w dziedzinie nauk społecznych w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie w 2016 r. Mirosław Matyja jest profesorem w Polish University Abroad w Londynie, gdzie kieruje Zakładem Kultury Politycznej i Badan nad Demokracja. Autor i współautor 15 monografii i ponad 200 artykułów naukowych i popularno-naukowych w języku polskim, niemieckim i angielskim.